Na in de regel vijf jaar lang te hebben verbleven in Nederland op grond van een verblijfsvergunning (zonder ‘verblijfsgaten’), en na het halen van het inburgeringsexamen, komen niet-EU-burgers in aanmerking voor verschillende soorten verblijfsvergunningen waarmee zij niet meer afhankelijk zijn van een Nederlands gezinslid, een werkgever of een eigen onderneming, en ook meer rechten hebben op gelijke behandeling met Nederlanders. De sterkste en meest onvoorwaardelijke zelfstandige verblijfsstatus is de verblijfsvergunning als langdurig ingezetene, die de houder ook bepaalde rechten geeft in de meeste andere EU-landen.
Maar wie niet na vijf jaar in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning als langdurig ingezetene (bijv. omdat zij of hij een aantal jaren met een tijdelijk verblijfsdoel zoals studie heeft verbleven) kan mogelijk ook in aanmerking komen voor een ‘Nederlandse’ verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd.
En wie vijf jaar lang een verblijfsvergunning voor verblijf bij een familielid heeft gehad kan in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning ‘humanitair niet-tijdelijk’, zonder aan een inkomensvereiste te hoeven voldoen (voor Turken, na drie jaar, ook zonder aan het inburgeringsvereiste te hoeven voldoen; en slachtoffers van huiselijk geweld kunnen ook in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning ‘humanitair niet-tijdelijk’).
Voor wie nog niet klaar is voor het inburgeringsexamen, maar vijf jaar lang (voor Turken: drie jaar lang) een verblijfsvergunning heeft gehad in verband met arbeid als kennismigrant, in loondienst of als zelfstandige, bestaat er ook de mogelijkheid om vrij te zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt, en niet meer afhankelijk te zijn van één werkgever.
Read about Permanent or Continued Residence in English
